Hapus Mango Rate | महाराष्ट्रात उन्हाळा सुरू होताच जेव्हा फळांच्या दुकानात हापूस आंब्याचा सुगंध दरवळायला लागतो, तेव्हा अनेक घरांत आमरसाचे स्वप्न साकार होण्याची सुरुवात होते. हापूस आंबा म्हणजे केवळ एक फळ नाही, तर मराठी माणसाच्या उन्हाळी आठवणींमधलं खास स्थान. विशेषतः गुढीपाडवा आणि अक्षय तृतीया या शुभ सणांच्या पार्श्वभूमीवर हापूस आंब्याला जी मागणी असते, ती कुठल्याही दुसऱ्या फळाला मिळत नाही. मात्र यंदा एक विशेष बाब घडते आहे. गुढीपाडव्यानंतर आणि अक्षय तृतीयेच्या काही दिवस आधीच हापूसच्या दरांमध्ये लक्षणीय घट झाली आहे.
Hapus Mango Rate | यंदाची वैशिष्ट्यपूर्ण स्थिती :
- सामान्यतः गुढीपाडवा ते अक्षय तृतीया या काळात दर वाढतच जातात.
- मात्र यावर्षी मोठ्या प्रमाणावर आंब्याची आवक झाल्यामुळे बाजारात पुरवठा अधिक आहे.
- परिणामी, स्पर्धेमुळे दर गडगडले आहेत.
- याचा थेट फायदा हापूस प्रेमी ग्राहकांना मिळतो आहे, कारण ते उत्कृष्ट दर्जाचा हापूस अधिक स्वस्त दरात खरेदी करू शकतात.
हापूसप्रेमींसाठी ही वेळ म्हणजे अविस्मरणीय सुवर्णसंधी आहे. जिथे दरवर्षी अक्षय तृतीयानंतर दर वाढत जातात, तिथे यंदा आधीच स्वस्त दरात हापूस उपलब्ध आहे. त्यामुळे जास्तीत जास्त लोक हापूसचा गोडवा अनुभवू शकतात, आमरसाचे डबे भरून ठेवू शकतात आणि उन्हाळ्याचा गोड शेवट गोड आठवणींसह करू शकतात.
Hapus Mango Rate | गुढीपाडव्याला वाढलेले दर आता खाली आले
गुढीपाडवा म्हणजे मराठी नववर्षाची सुरुवात आणि नवचैतन्याचं प्रतीक. या दिवशी अनेक मराठी घरांमध्ये पारंपरिक पद्धतीने आमरस-पुरीचा खास बेत केला जातो. त्यामुळे दरवर्षी गुढीपाडव्याच्या सुमारास हापूस आंब्याला प्रचंड मागणी असते. ही मागणी एवढी वाढते की अनेक बाजारांमध्ये आंब्याच्या दरांमध्ये अचानक वाढ होऊन तो सर्वसामान्य ग्राहकांच्या आवाक्याबाहेर जातो.
यंदाही असंच घडलं. गुढीपाडव्याच्या आदल्या आठवड्यात अनेक बाजारपेठांमध्ये हापूसच्या दरांमध्ये ३०% ते ४०% पर्यंत वाढ झाली होती. मुंबई, पुणे, नाशिक आणि ठाण्यासारख्या प्रमुख शहरांमध्ये डझनाच्या हापूसची किंमत ₹१००० पर्यंत पोहोचली होती. ही दरवाढ मुख्यतः “सणासुदीची मागणी आणि मर्यादित आवक” यामुळे झाली होती.
पण गुढीपाडवा संपल्यानंतर अगदी काहीच दिवसांत हापूसची बाजारातील आवक झपाट्याने वाढली. कोकणातील रत्नागिरी, देवगड, अलिबाग परिसरातून मोठ्या प्रमाणावर आंब्याच्या पेट्या विविध शहरांमध्ये पोहोचू लागल्या. परिणामी, मागणीपेक्षा जास्त पुरवठा होऊ लागला आणि बाजारातील दर आपोआप घसरले.
आता तेच दर ₹४०० ते ₹८०० या किमतीत स्थिरावले आहेत. यामुळे ग्राहकांना मोठा दिलासा मिळतो आहे. विशेषतः जे लोक गुढीपाडव्याच्या दिवशी दर वाढल्यामुळे हापूस खरेदी करू शकले नव्हते, त्यांना आता कमीत कमी पैशात अधिक आंबे मिळण्याची संधी मिळत आहे.
यासोबतच एक महत्त्वाचा मुद्दा म्हणजे, सध्या अनेक शेतकरी आणि कृषी सहकारी संस्था थेट विक्रीद्वारे ग्राहकांपर्यंत पोहोचत आहेत. त्यामुळे मध्यस्थांचा नफा कमी झाल्यानेही दर कमी होण्याला हातभार लागतो आहे.
Hapus Mango Rate | सध्या काय स्थिती आहे बाजारात ?
सध्या महाराष्ट्रातील विविध बाजारपेठांमध्ये हापूस आंब्याचा हंगाम चांगलाच भरात आला आहे. कोकण किनारपट्टीमधून दररोज हजारो पेट्या पुणे, मुंबई, ठाणे, नाशिक यांसारख्या शहरांमध्ये पाठवल्या जात आहेत. परिणामी, हापूस आंब्याची आवक मोठ्या प्रमाणावर वाढली असून त्यामुळे बाजारात दरही बऱ्यापैकी स्थिरावले आहेत.
दरांची स्थिती :
- तयार हापूस आंबा सध्या पुणे मार्केट यार्डमध्ये ₹४०० ते ₹८०० प्रति डझन या दराने विकला जात आहे.
- कच्चा हापूस (जे पुढील काही दिवसांत तयार होणार आहेत) याच्या पाच ते नऊ डझनच्या पेट्या सुमारे ₹१५०० ते ₹३५०० दरम्यान उपलब्ध आहेत.
- तयार पेट्या, ज्यामध्ये सुवासिक, पिकलेले आणि खाण्यास तयार आंबे असतात, त्या ₹२५०० ते ₹४५०० या किमतीत विकल्या जात आहेत.
आवक आणि गर्दी :
सध्या पुणे, मुंबई, ठाणे आणि नाशिक येथील प्रमुख फळ बाजारात दररोज हजारो पेट्यांची आवक होते आहे. यामुळे ग्राहकांसाठी पर्याय भरपूर आहेत आणि दरांवर नियंत्रण राहिलं आहे. विशेष म्हणजे अनेक ग्राहक शेतकरी थेट विक्री केंद्रांवर गर्दी करत आहेत, जिथे आंबा थेट शेतातून ग्राहकापर्यंत पोहोचतो.
ग्राहकांचा प्रतिसाद :
- “गेल्या आठवड्यात दर फारच जास्त होते, पण आता बऱ्याच अंशी परवडण्याजोगे झालेत,” असं मत अनेक ग्राहक व्यक्त करत आहेत.
- “आम्ही आता आमरसासाठी चांगले हापूस स्वस्तात खरेदी करू शकतो,” असंही अनेक गृहिणींचं मत आहे.
व्यापाऱ्यांचं निरीक्षण :
यंदा हंगाम थोडा कमी कालावधीचा असल्यामुळे १५ मेपर्यंत हापूस मोठ्या प्रमाणावर विकला जाईल आणि त्यानंतर हळूहळू आवक कमी होण्याची शक्यता आहे. व्यापाऱ्यांचं म्हणणं आहे की, आगामी चार-पाच दिवसांत दर आणखी स्थिर राहतील, कारण मागणीपेक्षा पुरवठा अधिक आहे.
सध्याचे दर कसे आहेत ?
पुणे मार्केट यार्डमधील विक्रेत्यांच्या माहितीनुसार, सध्या हापूस आंब्याचे दर खालीलप्रमाणे आहेत:
- तयार हापूस (1 डझन): ₹400 ते ₹800
- कच्चा हापूस (5 ते 9 डझनची पेटी): ₹1500 ते ₹3500
- तयार हापूस पेटी (5 ते 9 डझन): ₹2500 ते ₹4500
या दरांमध्ये स्थान, दर्जा, फळांची आकारमान आणि व्यापाऱ्यांनुसार थोडाफार फरक असतो, पण एकंदरित चित्र हे आहे की दर गेल्या आठवड्याच्या तुलनेत 20-25% नी कमी झाले आहेत.
Hapus Mango Rate | हापूस प्रेमींसाठी ही सुवर्णसंधी का आहे ?
- दर कमी झाल्याने अधिक प्रमाणात खरेदी शक्य
- गुणवत्तेवर तडजोड न करता दर्जेदार हापूस उपलब्ध
- आगामी अक्षय तृतीयेला आमरसाचा आनंद घेण्याची उत्तम संधी
अनेक ग्राहकांनी सांगितले की, यावर्षी प्रथमच त्यांना चारशे रुपयांत उत्तम प्रतीचा हापूस मिळाला. पूर्वी हाच दर आठशे ते हजार रुपये होता.
का कमी झाले हापूसचे दर ?
- आवक वाढलेली आहे – कोकण, रत्नागिरी, देवगड येथून मोठ्या प्रमाणावर माल मार्केटमध्ये दाखल झाला आहे.
- हंगाम आता मध्यात आहे – एप्रिल शेवटच्या आठवड्यात आणि मे पहिल्या आठवड्यात आवक शिखरावर असते.
- हवामान स्थिर असल्याने उत्पादन अधिक – यावर्षी फेब्रुवारी-मार्चमध्ये अवकाळी पावसाचा फटका बसला नाही, त्यामुळे फळांची संख्या आणि दर्जा दोन्ही चांगले आहे.
- अधिक शेतकरी थेट विक्री करत आहेत – मंडईपासून ऑनलाइन विक्रीपर्यंत अनेक शेतकरी स्वतः ग्राहकांपर्यंत पोहोचत आहेत.
अक्षय तृतीयेला आंब्याचा भरगच्च बेत पण यंदा स्वस्तात !
30 एप्रिल 2025 रोजी साजरी होणारी अक्षय तृतीया ही सुद्धा साडेतीन मुहूर्तांपैकी एक असून, या दिवशी सुद्धा आमरस खाण्याची परंपरा आहे. यावेळी ग्राहकांना दरवाढीची चिंता नसल्यामुळे, मोठ्या प्रमाणावर खरेदी केली जात आहे. काही विक्रेत्यांच्या मते, दरवर्षी या काळात मागणीपेक्षा पुरवठा कमी असल्याने दर वाढत असतात. मात्र यावर्षी पुरवठा भरपूर असल्याने अक्षय तृतीयेला सुद्धा हापूस स्वस्त मिळणार आहे, ही गोष्ट फार महत्वाची ठरते.
ग्राहकांनी आंबा खरेदी करताना काय लक्षात घ्यावं ?
- शक्य असल्यास थेट शेतकऱ्यांकडून किंवा शेतकरी संघटनांच्या विक्री केंद्रातून खरेदी करा.
- दर्जा तपासण्यासाठी फळांचा रंग, सुगंध आणि स्पर्श यावर भर द्या.
- एकाच वेळी मोठा स्टॉक खरेदी न करता, दर 3-4 दिवसांनी छोट्या प्रमाणात खरेदी केल्यास फळं खराब होणार नाहीत.
- कच्चा हापूस खरेदी केल्यास, 3-5 दिवस साखर आणि गव्हाच्या पीठात ठेवून पकवायला द्या.
Hapus Mango Rate | हापूसचा हंगाम किती काळ असतो ?
हापूस आंबा, ज्याला “आंब्यांचा राजा” म्हणतात, तो महाराष्ट्रात विशेषतः रत्नागिरी, देवगड, सिंधुदुर्ग आणि अलिबाग या कोकण किनारपट्टीच्या भागात मोठ्या प्रमाणावर घेतला जातो. हापूसचा सुवास, चव, रंग आणि निसर्गस्नेही पद्धतीने होणारी त्याची शेती ह्यामुळे तो भारतातच नव्हे तर जगभर प्रसिद्ध आहे.
हंगामाची सुरुवात कधी होते ?
हापूसचा हंगाम सहसा मार्च महिन्याच्या दुसऱ्या आठवड्यापासून सुरू होतो. हवामान आणि पर्जन्यमानानुसार ही तारीख थोडीफार पुढे-पाठ होऊ शकते. हंगामाची सुरुवात झाल्यावर सुरुवातीस फळं थोड्या प्रमाणात आणि किंचित जास्त दराने बाजारात येतात, कारण त्या वेळेस फक्त निवडक शेतांमध्येच पिकलेले आंबे उपलब्ध असतात.
हंगाम कधीपर्यंत चालतो ?
सामान्यतः हापूसचा हंगाम मेच्या दुसऱ्या किंवा तिसऱ्या आठवड्यापर्यंत म्हणजेच साधारणतः १५ मे ते २० मे दरम्यान संपतो. यानंतर हापूसची आवक हळूहळू कमी होऊ लागते आणि जूनमध्ये येणारे आंबे फारसे दर्जेदार नसतात. या वेळेत वातावरणातील आर्द्रता आणि वाढती उष्णता आंब्याच्या टिकाऊपणावर परिणाम करते.
Hapus Mango Rate | एकूण कालावधी :
हापूसचा प्रमुख हंगाम म्हणजे सुमारे 60 ते 70 दिवसांचा असतो, म्हणजेच साधारणतः मार्च ते मे मधला काळ.
हंगाम संपताना काय होते ?
हंगामाच्या शेवटच्या टप्प्यात:
- आंब्यांचा दर्जा थोडा घसरतो (उष्णतेमुळे साठवणुकीचे आयुष्य कमी होते)
- मागणी स्थिर राहते, पण पुरवठा कमी होतो
- दर पुन्हा थोडे वाढू शकतात, पण दर्जा फारसा समाधानकारक नसतो
हवामानाचा परिणाम :
जर एखाद्या वर्षी फेब्रुवारी-मार्चमध्ये थंडी अधिक वेळ टिकली किंवा वाऱ्यांमुळे बहरावर परिणाम झाला, तर हापूसचा हंगाम उशिरा सुरू होतो. तसेच, अवकाळी पावसाचा फटका बसल्यास फळांची संख्या आणि गुणवत्ता दोन्ही कमी होतात.
Hapus Mango Rate | निष्कर्ष – हापूस प्रेमींनो, आंब्याचा आनंद लुटा… स्वस्तात !
सध्या बाजारपेठेतील परिस्थिती पाहता हापूसप्रेमींसाठी ही सर्वात योग्य वेळ आहे. मागणीपेक्षा जास्त पुरवठा, हंगामाच्या भरात असलेली आवक, आणि गुढीपाडव्याच्या तुलनेत घटलेले दर या तिन्ही गोष्टी मिळून ग्राहकांसाठी एक सुवर्णसंधी तयार झाली आहे.
गुढीपाडव्याच्या आधी जे दर गगनाला भिडले होते, ते आता अगदी सामान्य ग्राहकालाही परवडतील इतपत खाली आले आहेत. आणि तेही त्या हापूसच्या दर्जावर कोणतीही तडजोड न करता! आज पुणे मार्केटयार्डसारख्या ठिकाणी 400 ते 800 रुपयांच्या दरात एक डझन हापूस सहज मिळतोय. काही ठिकाणी शेतकरी थेट विक्री करत असल्याने अजूनही चांगल्या दरात आंबे मिळण्याची शक्यता आहे.
तसेच लक्षात घ्या, हंगाम हा 15 मे 2025 च्या आसपास संपणार आहे. म्हणजेच हापूस खाण्याची ही गोड संधी फार काळ टिकणार नाही. त्यामुळे याच काळात भरपूर आंबे खा, आमरस बनवा, फ्रीजमध्ये साठवून ठेवा आणि या सुवासिक फळाचा मनमुराद आनंद लुटा.
शिवाय, यंदा हंगाम थोडकाच असणार असल्याने शेवटच्या आठवड्यांमध्ये आवक कमी होईल आणि दर पुन्हा चढतील. त्यामुळे स्वस्त आणि दर्जेदार हापूस खरेदी करायचा विचार असेल, तर तो पुढे ढकलू नका.