Farmer Protest | महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांनी आपल्या मागण्यांसाठी पुन्हा एकदा आंदोलनाचा मार्ग अवलंबला असून, हे आंदोलन आता निर्णायक वळणावर पोहोचले आहे. राज्यभरातील हजारो शेतकऱ्यांनी आपली मागणी सरकारपर्यंत पोहोचवण्यासाठी मुंबईकडे कूच केली. मात्र, पनवेल जवळील नढळ येथे पोलिसांनी त्यांना अडवले आणि पुढे जाण्यापासून रोखले. शांततेत आंदोलन करण्याचा निर्धार व्यक्त करूनही आंदोलकांना रोखले गेले आणि त्यानंतर वातावरण तणावपूर्ण बनले.
Farmer Protest | आंदोलक आणि पोलिसांमध्ये संघर्ष
शेतकऱ्यांच्या या मोर्चाचे नेतृत्व क्रांतिकारी शेतकरी संघटनेचे नेते रविकांत तुपकर करत होते. आंदोलकांना अडवल्यानंतर त्यांच्यात आणि पोलिसांमध्ये तणाव वाढू लागला. अनेक तास पोलिसांसमोर शांतपणे ठिय्या देऊन बसलेल्या शेतकऱ्यांना अखेर पोलिसांनी जोरदार कारवाई करत अटक केली. यात रविकांत तुपकर यांच्यासह अ‍ॅड. शर्वरी तुपकर, प्रदेशाध्यक्ष राजू कसबे आणि नारायण लोखंडे यांच्यासह अनेक कार्यकर्त्यांना पोलिसांनी ताब्यात घेतले.
दरम्यान, आंदोलक शेतकरी कोणत्याही परिस्थितीत मागे हटणार नसल्याचा निर्धार व्यक्त करत होते. “गोळ्या झाडल्या तरी आम्ही मागे हटणार नाही,” अशी ठाम भूमिका तुपकर यांनी घेतली होती. त्यानंतर पोलिसांनी लाठीमार करत आंदोलन चिरडण्याचा प्रयत्न केला.
Farmer Protest | बीडमधील शेतकऱ्यांचे अनोखे आंदोलन
महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांमध्ये आंदोलनाची लाट उठली असतानाच बीड जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांनी अरबी समुद्रात सातबारा आणि कापूस, सोयाबीन बुडवून सरकारचा निषेध नोंदवला. पोलिसांनी रविकांत तुपकर आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांना रोखले असले, तरी बीडमधील शेतकरी मागे हटले नाहीत. “आम्हाला कर्जमुक्ती हवी, फसवी कर्जमाफी नको,” अशा घोषणा देत त्यांनी आपल्या संतापाला वाट मोकळी करून दिली.
शेतकरी आंदोलन चिरडण्याचा प्रयत्न: दडपशाही की व्यवस्थेचा भाग ?
शेतकऱ्यांचे आंदोलन ही महाराष्ट्राच्या राजकीय आणि सामाजिक इतिहासातील महत्त्वाची घटना आहे. मागील अनेक वर्षांपासून शेतकऱ्यांनी विविध मागण्यांसाठी वेळोवेळी आंदोलन केले आहे, मात्र यावेळच्या आंदोलनावर पोलिसांनी आणि प्रशासनाने घेतलेल्या कठोर भूमिकेवर अनेक प्रश्न उपस्थित होत आहेत. हे आंदोलन दडपण्यासाठी सरकारी पातळीवर प्रयत्न सुरू आहेत का? पोलिसांची कारवाई नियोजनबद्ध होती का? आणि या प्रकाराने लोकशाही प्रक्रियेवर कोणता परिणाम होऊ शकतो? या मुद्द्यांवर सखोल चर्चा होणे गरजेचे आहे.
Farmer Protest | आंदोलन चिरडण्याचा प्रयत्न ?
शेतकऱ्यांच्या या आंदोलनाला मोडून काढण्यासाठी सरकारकडून प्रयत्न सुरू असल्याचा आरोप संघटनेच्या नेत्यांनी केला. बीडमधील कार्यकर्त्यांना मध्यरात्री त्यांच्या घरी जाऊन पोलिसांनी अटक केली आणि त्यांना पोलीस ठाण्यात नेले. रविकांत तुपकर भूमिगत होत, पोलिसांची नजर चुकवत मुंबईत दाखल झाले. त्यांच्या पाठोपाठ महाराष्ट्रभरातील हजारो कार्यकर्त्यांनी मिळेल त्या वाहनाने मुंबई गाठण्याचा प्रयत्न केला.
पनवेलजवळील एका मंदिर संस्थानात आंदोलक मुक्कामी होते. मात्र, आधीच सतर्क असलेल्या पोलिसांनी मध्यरात्री धडक कारवाई करत आंदोलकांना जागेवरच रोखून धरले. आंदोलन पुढे जाऊ नये म्हणून कोणतीही हालचाल करू दिली गेली नाही.
Farmer Protest | आंदोलन अडवण्याचे नियोजन आणि पोलिसांचा बंदोबस्त
शेतकरी आपल्या मागण्यांसाठी शांततेत मोर्चा काढत होते, मात्र पोलिसांनी त्यांना अडवण्याची पूर्वतयारी आधीच केली होती.
- आंदोलक मुंबईच्या दिशेने निघण्याच्या काही दिवस आधीच शेतकरी नेत्यांवर पोलिसांची पाळत ठेवली जात होती.
- आंदोलकांनी मुंबईत पोहोचू नये यासाठी त्यांच्या घरांवर रात्रीच्या वेळी छापे टाकण्यात आले.
- रस्त्यावर मोठ्या प्रमाणात पोलिस बंदोबस्त लावण्यात आला आणि अनेक ठिकाणी बॅरिकेड्स उभारण्यात आल्या.
- पोलिसांनी आंदोलकांच्या संपर्काची साधने जसे की फोन आणि इंटरनेट नियंत्रित करण्याचा प्रयत्न केला.
हे सर्व पाहता हे आंदोलन चिरडण्यासाठी नियोजनबद्ध प्रयत्न सुरू होते, असे स्पष्ट होते.
Farmer Protest | आंदोलकांना अडवण्याची रणनीती आणि पोलिसांचा आक्रमक पवित्रा
जेव्हा हजारो शेतकऱ्यांनी मुंबईकडे कूच केली, तेव्हा पनवेलजवळील नढळ येथे मोठ्या प्रमाणावर पोलिसांनी त्यांना अडवले आणि जागेवरच रोखून धरले.
- पहाटेच शेकडो पोलीस तिथे पोहोचले आणि शेतकऱ्यांना पुढे जाऊ दिले नाही.
- आंदोलकांना समजूत काढण्याऐवजी पोलिसांनी त्यांना तिथेच अडकवून ठेवले.
- काही वेळाने पोलिसांनी लाठीमार करण्यास सुरुवात केली आणि आंदोलकांना बळाचा वापर करून मागे हटवण्याचा प्रयत्न केला.
- रविकांत तुपकर आणि अन्य नेत्यांना अटक करण्यात आली.
ही परिस्थिती पाहता हे स्पष्ट होते की, हे आंदोलन शांततेत पार पडावे, यापेक्षा ते दडपण्यावरच अधिक भर दिला जात होता.
पोलिसांचा विरोध झुगारून पुढे जाण्याचा प्रयत्न
यामुळे शेतकऱ्यांमध्ये प्रचंड संताप उसळला. काही तासांनी रविकांत तुपकर यांच्या नेतृत्वाखाली हजारो शेतकऱ्यांनी पोलिसांचा बंदोबस्त मोडून काढण्याचा प्रयत्न केला. रखरखत्या उन्हात पोलीस आणि आंदोलक आमनेसामने उभे ठाकले. शेतकरी घोषणा देत पुढे जाण्याचा प्रयत्न करत होते, तर पोलिसांनी त्यांना काठ्यांचा अडथळा घालून रोखले.
ही संघर्षाची स्थिती तब्बल तासभर सुरू होती. शेवटी पोलिसांनी मोठ्या संख्येने आंदोलकांना अटक करून खालापूर पोलीस ठाण्यात नेले. यानंतरही शेतकरी शांत बसले नाहीत. आंदोलनाची लाट संपूर्ण राज्यभर पसरली.
सरकारची भूमिका आणि पुढील दिशा
शेतकऱ्यांच्या या आंदोलनाने सरकारसमोर मोठे संकट उभे केले आहे. मागण्या मान्य करण्याची गरज असताना, सरकार आंदोलन चिरडण्याचा प्रयत्न करत असल्याचा आरोप तुपकर यांनी केला आहे. शेतकरी नेत्यांनी आंदोलन आणखी तीव्र करण्याचा इशारा दिला आहे.
Farmer Protest | निष्कर्ष
हे शेतकरी आंदोलन महाराष्ट्राच्या राजकीय आणि सामाजिक परिस्थितीवर मोठा प्रभाव टाकणार आहे. सरकारने तातडीने निर्णय घेतला नाही, तर पुढील काही दिवसांत आंदोलन आणखी पेटण्याची शक्यता आहे. शेतकऱ्यांचे हक्क, त्यांचे प्रश्न आणि त्यांच्या मागण्यांकडे गांभीर्याने लक्ष देणे आवश्यक आहे. कृषी क्षेत्राला वाचवायचे असेल, तर केवळ आश्वासन नव्हे, तर ठोस निर्णय घ्यायला हवेत.